Mara kon niet stoppen met lezen. Ze nestelde zich in een leeshoekje en sloeg het boek vol spanning weer open.

De tweede les was, evenals de eerste, een les waar creatief werd onderwezen.

In deze les werd er de kinderen geleerd hoe ze bewust en met aandacht het verhaal in zich op konden nemen d.m.v. van het zintuig horen. Oftewel de kinderen leerde bezig te zijn met waarnemen op het gebied van horen/luisteren. Ook gebruikte ze hun fantasie ( = verbeeldingskracht) en synthetische vaardigheden, Dat betekent dat de kinderen de mogelijkheid hebben om nieuwe en interessante ideeën te genereren. Dit is van betekenis om de concentratie van de kinderen te bevorderen en te verdiepen.

Mara’s ogen gleden over de woorden alsof ze diamanten zag. 

De derde les was een rekenles. ‘Wat was Antana creatief’, dacht Mara. In deze les had Antana zelfs een geheel eigen les bedacht bij een doel uit de methode. Zo sloot ze beter aan bij de leefwereld van de kinderen, wat er voor zorgde dat de kinderen hierdoor verbanden kunnen leggen tussen school en thuis of school en hobby’s. Wat weer zorgt voor zinrijk en onderbouwd leren.

Kijk maar! 

De lessen van Antana waren zeker weten creatief onderwijs, vond Mara. Ze pendelde door de didactische route alsof het niets was. Daarnaast was bij elke stap die gezet werd rekening gehouden met het belang van de kinderen.

Mara bladerde door naar de laatste les: creativiteit onderwijzen.

De les was opgebouwd uit d vakken Levensbeschouwing en Handvaardigheid.

Het eerste deel van de les bestond uit een geleide fantasie. Atana schreef: ‘Om de creativiteit van de kinderen te prikkelen heb ik de kinderen hun ogen dicht laten doen zodat ze extra goed konden fantaseren, dit betekent dingen bedenken en voorstellen die nooit echt gebeurd zijn of die je nooit hebt gezien, en bij wijze van ‘hun fantasie voor zich zouden zien’, ook wel verbeelden.  

Volgens Robbert Dijkgraaf, president van de koninklijke Nederlandse  Akademie van Wetenschappen, is verbeelding van belang voor de wetenschap. Hij is van mening dat dit komt doordat verbeelding meer ruimte bied voor uitzonderlijke ontdekkingen en oplossingen.’

In het tweede deel van de les gingen de kinderen aan de slag om hun geleide fantasie te creëren. Hierbij maakte Atana gebruik van het 9 stappen model van Lydia de Jong of het creatief proces model (CPM). Aan de hand van dit model kun je leerlingen beter begeleiden bij hun creatieve processen.

• Kaderen: De kinderen krijgen in deze les een opdracht met betrekking tot de maan. De maan is hun kader die in dit geval door iemand anders is bepaald, ik dus. Het kader is de begrenzing van waaruit de kinderen verdere beslissingen gaan nemen. Hier worden hun analytische vaardigheden gestimuleerd. De kinderen worden namelijk aangespoord de opdracht goed te ‘onderzoeken’ en te interpreteren.

• Waarnemen: Tijdens de geleide fantasie zijn de kinderen heel bewust bezig met het verzamelen informatie. Om dit te doen gebruiken de kinderen vooral praktische vaardigheden. Dit zijn handelingen die met het doen te maken hebben.

• Verbeelden: Het vormen van beelden van dingen die er niet zijn. Het gebeurt in het hoofd van de kinderen, ze fantaseren en verzinnen. Ook hier zijn de kinderen mee bezig tijdens de geleide fantasie.

• Focussen: Dit is het aanscherpen van het gebied waar de aandacht zich op gaat vestigen. Door het laten zien van mijn voorbeeld wordt het doel/opdracht voor de kinderen aangescherpt.

• Divergeren: Voordat de kinderen begonnen met het maken van hun eigen planeet hebben we eerst samen gebrainstormd. Er werden zoveel mogelijk gekke en leuke ideeën bedacht. Er wordt beroep gedaan op de synthetische vaardigheden. Dat betekent dat de kinderen de mogelijkheid hebben om nieuwe en interessante ideeën te genereren, creatief denken.

• Experimenteren: tijdens deze fase worden mogelijke ideeën uitgeprobeerd. Hier komen ook weer de praktische vaardigheden naar voren. Dit is niet heel erg bewust gedaan door de kinderen omdat ik vooral ‘doeners’ in de klas heb.

• Convergeren: Uiteindelijk kozen de kinderen een eigen idee, wat ze zelf het meest geschikte plan vonden. Er wordt één idee gekozen waarop je je verder richt. De analytische vaardigheden komen hier aan bod.

• Vormgeven: Aan de slag! Het product wordt tot stand gebracht. Het gaat dus om het doen, de praktische vaardigheden. (zie de foto’s voor het resultaat).

• Presenteren: Het uitgewerkt product wordt getoond aan anderen. Om de les af te sluiten heb ik aan het einde van de dag nog even terug gekoppeld naar de opdracht. De kinderen mochten hun werk presenteren in de kring en er iets bij vertellen.

Hierin behoren het kaderen, waarnemen en focussen tot de inlevingsfase. Tot het creatief denken binnen dit creatief proces vallen verbeelden en divergeren. Als laatste zijn experimenteren, convergeren, vormgeven en presenteren onderverdeeld in de uitwerkingsfase.